Rij- en hoekwoningen dalen in belang
Vanaf 2016 evolueerde de verhouding flats-huizen, naar meer dan 60% flats tegenover minder dan 40% huizen. Ook in 2018 op basis van cijfers van de eerste tien maanden overwogen de vergunde nieuwe flats met 63%. Op basis van deze evolutie voorspelt de Vlaamse Confederatie Bouw dat vanaf 2022 de flat het meest voorkomende woningtype in Vlaanderen zal worden. Deze evolutie beantwoordt aan een demografische vraag: het stijgend aantal eenpersoons-gezinnen en koppels zonder kinderen.
Verschuiving van woningtypes
In vergelijking met andere landen was het belang van de appartementsbouw in Vlaanderen nog relatief beperkt. Dat is gebleken uit Europese cijfers van 2015.
België bestond in 2015 wel voor een relatief groot aandeel uit halfopen en gesloten bebouwing (driegevel- en rijwoningen): voor ongeveer 35% van het woningpatrimonium. Het Europees gemiddelde voor de halfopen en gesloten bebouwing bedroeg toen slechts 24%. Maar de gesloten en halfopen woningen zijn in Vlaanderen nu blijkbaar op de terugtocht. Vooral het aandeel van de gesloten woningen in het bestaande woningpatrimonium neemt sterk af: sedert 2001 met ongeveer 4%. Het beperkte aandeel van halfopen woningen daalt slechts licht. Als de tendens van de laatste jaren zich doorzet, worden flats in Vlaanderen vanaf 2022 het meest voorkomende woning-type. De VCB voorspelt dat in 2024 de appartementen een aandeel van 30% krijgen tegenover 29% voor open, 21% voor gesloten en 19% voor halfopen woningen.
Vraag naar flats, rij- en hoekwoningen
De groei van het aantal en het aandeel aan flatgebouwen beantwoordt aan een demografische vraag. Die wordt gekenmerkt door een stijging van het aantal eenpersoonshuishoudens en van de koppels zonder kinderen. Vooral alleenstaanden hebben het financieel moeilijker om een eigen woning met een groter stuk grond te verwerven. Vandaar dat zij meer hun toevlucht nemen tot een flat of tot een rij- of hoekwoning dan tot een villa met een (grotere) tuin eromheen. Dergelijke verkavelingen met rij- en halfopen bebouwing dragen mee bij tot verdichting, zoals Nederland heeft bewezen. Voor de opvang van de bijkomende bevolkingsgroei vervult de appartementsbouw een cruciale rol. Maar om tot leefbare wijken te komen vormen gesloten en halfopen woningen een belangrijke aanvulling. Beide woontypes moeten kansen krijgen, zonder dat dit evenwel vanuit de overheid lineair kan worden opgelegd voor alle projecten. Locatie en marktvraag zullen telkens bepalen welk woningtype waar best past.
Bron: Vlaamse Confederatie Bouw
